Drijfveren en keuzes

4 juli 2024

Haar werk ging haar altijd goed af. Ze deed wat ze moest doen. Maar als ze meer verantwoordelijkheden kreeg, schoot ze in de stress. Nieuwe taken probeerde ze koste wat kost te vermijden, zo bang was ze om fouten te maken. Haar leidinggevende ging twijfelen aan haar functioneren. Daardoor kwam ze in een loopbaantraject terecht.

Vermijding

Tijdens de sessies werd duidelijk dat ze veel meer in haar mars had dan de functie die ze nu uitvoerde. Maar omdat ze de kans op falen en afwijzing wilde vermijden, koos ze voor de veilige weg. Een baan waarvan ze zeker wist dat ze het kon. Bij nieuwe vragen of ontwikkelingen hield ze steeds de boot af. Haar collega’s en leidinggevende kregen de indruk dat ze niet gemotiveerd en gemakzuchtig was. Daardoor riep ze precies datgene over zichzelf af waar ze bang voor was: afwijzing.

“In wat je vermijdt, daar zit de dynamiek” leerde ik daarover tijdens een van mijn trainingen.

De dingen die je probeert te vermijden of ontlopen, kom je daardoor (op een andere manier) juist tegen. Vaak ligt hier een belangrijke sleutel tot het begrijpen van je onderliggende emotionele en psychologische patronen.

Overlevingspatronen en loopbaankeuzes

Onze onbewuste drijfveren komen vaak voort uit patronen die we hebben aangeleerd om onszelf te beschermen. Deze overlevingspatronen ontstaan als we nog klein zijn, als reactie op moeilijke situaties. Bijvoorbeeld, iemand die als kind is buitengesloten, kan enorme bewijsdrang krijgen en keihard gaan werken om erbij te horen. Of iemand die altijd maar de clown uithangt, omdat hij zich ooit verantwoordelijk voelde voor de sfeer in het gezin van herkomst en zijn eigen pijn daarmee voorbijging. Dit patroon kan helpend zijn om op korte termijn pijnlijke situaties te vermijden, maar het draagt niet bij aan een gezonde ontwikkeling. In werk kom je dan niet tot je volle potentieel. Sterker nog: vroeg of laat loop je vast.

Het belang van bewustwording

Je bewust worden van deze onbewuste drijfveren is belangrijk om betere, meer gezonde keuzes te kunnen maken. Door te begrijpen waarom we ons op een bepaalde manier gedragen, kunnen we leren deze patronen te herkennen en te veranderen. Bewustwording helpt ons om na te denken over onze keuzes en of ze echt goed voor ons zijn. Dit kan beginnen met zelfreflectie, een dagboek bijhouden of praten met een coach of therapeut.

Oefenen met polariteiten

Om hier verder mee te komen kun je gaan oefenen met de tegenovergestelde reactie. Dit betekent dat je bewust gedrag oefent dat anders is dan je automatische neiging van reageren. Als je bijvoorbeeld verantwoordelijkheden vermijdt, kun je jezelf uitdagen om kleine verantwoordelijkheden op je te nemen en zo stap voor stap je angst te overwinnen. Dit helpt niet alleen om oude patronen te doorbreken, maar ook om nieuwe vaardigheden en zelfvertrouwen te ontwikkelen.

Gezondere keuzes

Door ons bewust te worden van onbewuste drijfveren en actief te werken aan het veranderen van belemmerende patronen, kunnen we gezondere en meer weloverwogen keuzes maken. Dit leidt niet alleen tot meer voldoening in ons werk, maar ook tot persoonlijke groei. We zijn dan beter in staat om onze echte passies en talenten te volgen en een loopbaan te kiezen die echt bij ons past.

Harmke van Dam